dall' Italiano al Dialetto Bośàc'
Digitare una parola o una frase da tradurre in dialetto.
Völec bée a la tèra
VÕLEC BÉE A LA TÈERA
Völec bée a la tèera, e quànca te gh'è nee 'n tòc' piàntèc gió sübet con li töi stèsi màa deli piànti, ca li scamparà amò dòpo de tì, e oi fiór, oi früt i regorderà ai töo fiöi 'l tò südór par bagnàli, e li cüri par crèseli, e i te vedarà itè tra i ram e li fòi quanca i ghe farà umbrìa.
Ode ad Albòsagia
ODE AD ALBOSAGGIA
ODE AD ALBOSAGGIA
Co’ ‘sto bèl tèep, ho facʾ en gìr a la Sasèla,
e adès trö ‘l fiàat ados al müur de la singèla: 1)
i mei öcʾ a-i carèza ol me paés, de là de l’Ada
cà iscé duls, dal mùut al piàa al degrada.
Vardi ol conoide del Tursciù, ca de front al sta,
e propi ilò en mèz, subèt la vedi, la mia cà!
E quasi sǜ ‘nsom al paés, vèrs a matina,
la nosa gésa, dedicada a Santa Caterina;
pèna despüs, ol campanil al sovrasta i téc’,
par fàa sintìi la ós de li campani a gióen e vec’!
(la baiuna d’Albosagia e la pistifèra de la Sasèla,
se sa!, tüc’ i diàoi a-i fa ‘ndàa da chèla!).
A sira, a fianch del Tursciù, da mür riparàat,
di Paribéi ol castèl, de storia ben cargàat,
a partìi dal Giangiacom, vistìit con onòor
del Sacro Romano Impero, da Rodolfo l’imperatòor.
Pèna sura, vèrs a matina, ol palaz Cumunàal,
dua se registra chi nàs, chi mör e chi sta màal!
Propi lì, quanca seri giusto en barulìi, 2)
mi andavi a l’asilo, con la marenda en del cistìi.
Olsi i òc’ fin sǜ li scimi, la vista velada
da l’emuziù da vidìi ‘sta gran sfilada:
ol Miric’, ol Campac’, ol Campagìi
come a Milàa l’Armani e ol Valentìi!
Vardi ol me paés, e li söi stradi,
e li vigni, chili pochi che restadi,
(parché al val pǜ la pena de strusciàa, 3)
quan ca a la fìi al resta nient en màa).
Come en ciel de noc’, ca li steli li fa lüsent,
vedi i magench sǜ la montagna, a cent a cent:
fra tüc’, üu l’anèma al ma segnàat:
Bosagia végia; con la mia mama ogni estàat
me portava àa li galini, 'n de li zampi ligadi,
sùra al gerlo, con li ótri róbi 'ncalcadi: 4)
la vaca en pòo mè la ciamava, en pòo sbusava,
quan ca l’era straca, tüc’ me posava!
Òl me pà l’è mort prüma da vès véc’, 5)
la mia mama l’à dùut maiàa ol caréc’: 6 )
l’era òlta 'n métro e ‘na spanda … 7)
ma dité, en dua ghé òl cór, granda granda!
E adès, disém òtri, ca me stée a ‘scoltàa,
coma ol mè paés podi resist da amàa:
al ma idüut endàa a scöla, diplomàs,
truàa en laoràa, fa sǜ la cà e po’ sposas,
e dopo tàac’ agn, diventàa pà 8)
(par qual miracol, àamò s’el sa ca!);
al ma idüut piaisc e grignàa,
al ma dac’ gioia e prùi da süperàa …
Albosagia, par mi radìis e nutrimènt …
lontàa da ti, podi resist gnàa ‘n momènt!
Paolo Piani
NOTE
1) Singèla – sagrato
2) Barulìi – affettuosamente, bambino piccolo e tenero
3) Strusciàa – lavorare duramente
4) Encalcadi – pressate nella gerla
5) prüma da vès véc’ – in giovane età
6) maiàa ol caréc’ – tribolare, patire la fame
7) 'n métro e 'na spanda – un metro e una spanna, piccolina
diventàa pà – io e mia moglie siamo diventati genitori dopo 14 anni di matrimonio: solo il caso?
scapǜsc’
s.m.
inciampo
L'üsignṍl e 'l cucù
L'USIGNOLO E IL CUCULO
L'üsignṍl e 'l cucù
´N dì l' üsignṍl 'l górgóiava pròpi 'n d'en bèl modo par vidìi sé la ğéet i fódes sensìbei ala bèla sùnada dól sò cant.
Quai matéi ca i giügàva par i pràc’ ià cuntinuáat i sóo giṍch sènsa dàch vasiù.
´Nchèla àa´l cucù là ulüut pruàa la sùa óos e là utignìit da lóor mìla batüdi de màa.
Chìi bùu rèdès i grignàva a crépa pèl e i ripéteva vinti òlti chèl alégro cucù, cucù.
Là dìc' ´l cucù al l' üsignṍl: "Te sèntet cóma il sùu dèla mia óos 'l fà piasé a li óregi de stì gióegn?
I preferìs li mei cantàdi a li tòi."
´Nchèla 'na pastorèla la travèrsàva piàn piàa chèla rìva piéna de fiór e ´l cucù 'l pianta ca ilò da cantàa.
La pastorèla la se dégna ca de scoltàa chèl cant nòios.
L'üsignṍl là ricuminciat li sṍi bèli cantadi e la matèla, ciapàda dala belèza de chèl cant la sè comòsa e dai sṍö ṍc’ 'l ghe vegneva giò làgrimi de afeziù.
L'üsignṍl ilùra 'l ghè dìs al cucù: "Te védet quàl ca l'è ól risültàat par chi ca i canta a li ànèmi sensìbeli.
'L me fà pǜsè onóor 'na làgrima dèla s-cèta ca li táati batüdi de màa ca te ghée ricéüut ti."
Coppi
'N ciclista milanes pasando 'n póo prüma de Tiràa al gha domandàat a ‘n contadii:
- "Per la Madonna vado bene?"
- "Ostia, iscè a vardàt disaresi propri de no !"
